Psikoloji bilimine dair her gün daha çok şey öğreniyoruz ama hala bilmediğimiz çok şey var. Aşağıda okuyacağınız psikolojik gerçekler, kendinizde veya başkalarında gördüğünüz bazı şeyler için açıklayıcı olabilir!
Eğer bir B planınız varsa, A planınız işe yaramaz
Pennsylvania Üniversitesi’ndeki bilim insanları bir çalışma yaptı ve katılımcılara birer görev verdi. Göreve dair bir B planı olan katılımcıların görev esnasında olan performansı incelendi ve ikinci bir planı olmayan katılımcıların daha yüksek performans gösterdiği ortaya kondu. Çalışmadaki ikinci bir bulgu da şuydu; katılımcıların motivasyonları, başka seçenekleri olduğunu fark ettiklerinde düşüyordu. Bu, 1964’te Victor H. Vroom tarafından geliştirilen Beklenti Teorisi ile ilgilidir.
Beklenti teorisi, temel olarak, bir şey için olan motivasyonunuzun, o işte başarılı olmayı ummanızın bir fonksiyonu olduğunu belirtir. B planının özü, ilk seferde başarılı olamamanızdır. Araştırmacılar ileriyi düşünmenin önemli olduğunu söylüyor ancak ayrıntılara fazla takılmamayı tavsiye ediyor. Yanlışlıkla başarınızı sabote ediyor olabilirsiniz. Özetle şöyle söylenebilir; Bir işi yaparken o anın tek şansınız olduğunu biliyorsanız elinizden gelenin en iyisini yaparsınız.
Tek bir olumsuz şeyin unutulması için beş olumlu şey gerekir
Gün başlarken ve biterken şükretmeniz gereken birkaç şey hakkında düşünmenizi tavsiye eden yazılar okumuşsunuzdur. Bu, psikolojik açıdan gerçekten de işe yarayan bir şeydir. Şükretmek bizi dengede tutmaya yardımcı olur çünkü iyi şeylerden daha çok kötü şeylere odaklanmamıza sebep olan Negatiflik Önyargısı denilen şeye sahibiz. Sizi aşağı çeken olumsuz şeyler üzerinde düşünmek işe yaramaz. Hayatınızdaki olumlu şeylerin sayısını artırmak içinse, aklınızı kurcalayan kötü bir şeyin karşılığında beş iyi şey belirleyin. Bu oran, sizin kötü şeyi unutmanıza yardımcı olur. Unutmayın ki manifest yöntemi için olumlu düşüncelere ihtiyacınız olacak. Haydi, kâğıdı-kalemi hazırlayın!
Başlangıçları ve bitişleri hatırlamak aralardan daha kolaydır
Alışveriş listenizi yanınıza almayı unutarak markete gittiğiniz oldu mu? Satın almanız gereken şeyleri hatırlamaya çalışırken alışveriş listenizi zihninizde görselleştirebilir, hem listenin başı hem de sonundaki şeyleri hatırlayabilirsiniz. Listenin ortasında yer alan şeyler ise zihninizde biraz bulanıktır. Frontiers of Human Neuroscience dergisinde yapılan bir araştırma, bunu doğruladı. Buna Seri Konum Etkisi denir. Bir sunum yapacağınız zaman başını ve sonunu, ortasına göre daha fazla hatırlamanızın nedeni budur.
Esnemek bulaşıcıdır ve insanlarla sizi yakınlaştırır
Esnemenin neden bulaşıcı olduğunu açıklayan çeşitli teoriler vardır; Bunların başında gelen teoriye göre, esnemeye esnemeyle karşılık vermek empati duygusunun gelişmiş olmasının işaretidir. Bu, henüz empati duygusu geliştirmemiş veya otizm spektrumundaki küçük çocukların neden esnemeye daha az tepki verdiğini açıklıyor.
Büyük trajedilerden çok, tek bir kişiyi önemseriz
Bir araştırmada, insanlara belli nedenlere yönelik uyaranlar verildi ve bağış yapma davranışları incelendi. Katılımcı bir gruba, aç olduğu söylenen bir küçük kız gösterildi. İkinci gruba açlıktan ölen milyonlarca insan hakkında bir istatistik, üçüncü gruba her ikisi hakkında da bilgi verildi. En az bağışta bulunan kişiler, sadece istatistik bilgisini duyanlar yani milyonlarca kişinin açlığıyla ilgili bilgiyi alanlar oldu. Hem açlıktan ölen milyonlarca kişi hem de küçük kızla ilgili bilgi verilen denekler, en az bağışta bulunan ikinci grup oldu. Sadece küçük kızı duyanlar ise, milyonlarca insanla ilgili istatistiği duyanlardan iki kat daha fazla bağış yaptı.
Psikologlar bunu, bir sorun çok büyük geliyorsa, çabalarımızın hiçbir getirisi olmayacağı yönünde çaresiz hissetmemize ve çabalarımızı önemsiz görmemize bağlıyor. Bu durumda, açlıktan ölmek üzere olan bir kızı kurtarmaya yardım etmek, dünyadaki açlığı bitirmekten daha ulaşılabilir görünüyor.