Pandemi nedeniyle dünyada pek çok şirket uzaktan / evden çalışma sistemine geçti.
Dünyayı etkisi altına alan corona virüsü salgını nedeniyle pek çok ülkede yüzlerce şirket çalışanlarının güvenliği için evden/uzaktan çalışma sistemine geçti. Uzaktan çalışma sisteminde bazı şirketler, çalışanların neredeyse tüm ihtiyaçlarını karşılıyor. İnternetten yemek masraflarına kadar pek çok şey şirketler tarafından karşılanıyor. Öte yandan bazı ülkeler uzaktan çalışma sistemi için yeni kurallar belirledi. Ofiste çalışma sözleşmesinden farklı olarak yeni sözleşmeler yapıldı. İspanya’da da geçtiğimiz ay uzaktan çalışma kanunu çıkarıldı. Çalışanların tüm masraflarının karşılanmasından gözetlenmelerine kadar pek çok detay içeren İspanya uzaktan çalışma kanununda neler yer alıyor?
İspanyol hükümeti, sendikalar ve ticari birlikler İspanya’da alışılmadık bir uygulama olan uzaktan çalışma sistemini düzenlemek için bir kararname üzerinde anlaştılar. Kararname kabul edildi ve yürürlüğe girdi.
İspanya’da uzaktan çalışanların haklarını korumaya yönelik olan bu kanun neler içeriyor?
Öncelikle kanunda uzaktan çalışma tanımı yer alıyor. Evden yarı zamanlı veya hatta ara sıra tüm gün çalışmak uzaktan çalışma olarak değil, esnek bir çalışma koşulu olarak kabul kabul ediliyor. Yeni kuralların uygulanabilmesi için, bir çalışanın üç aylık bir süre içinde toplam saatlerinin en az yüzde 30’unu uzaktan çalışarak geçirmiş olması gerekiyor, bu da haftada bir buçuk güne eşit.
Kanunda uzaktan çalışanların giderlerinin karşılanması konusu da yer alıyor. Buna göre, bir işçinin tüm kaynak, ekipman ve araçların” tedarik ve bakım masraflarının şirket tarafından karşılanması koşulu bulunuyor.
Bu konu hükümet ve sendika temsilcileri arasındaki müzakereler sırasında çok tartışılan bir başka konuydu. Sonuç olarak, kararname, bir işçinin işini uzaktan yürütmek için ihtiyaç duyduğu “tüm kaynak, ekipman ve araçların” tedarik ve bakım masraflarının, karşılanmasının şirkete bağlı olduğunu belirtiyor.
Kararname ayrıca, çalışanın işini yapmak için ihtiyaç duyduğu kaynakların masraflarını karşılamaktan sorumlu olmadığı göz önüne alındığında, şirketin bir işçiye bu ekipmanın işletme maliyetlerini ödemesi veya tazmin etmesi gerektiğini belirtiyor. Kararnameye göre, şirketin bu maliyetleri nasıl üstleneceği veya işçiye nasıl tazminat ödeyeceği toplu sözleşme veya işletme ile işçilerin yasal temsilcileri arasında yapılacak bir anlaşma ile belirlenecek.
Ayrıca kararname, tüm bu koşulların sağlanabilmesi için işçi ile şirket arasında yazılı bir anlaşma yapılması gerektiğini belirtiyor. Çalışanın ise bu metni temsilcilerine teslim etmek için 10 gün süresi bulunuyor. Temsilciler ise bunu istihdam bürosuna sunmak zorunda.
Kararname ayrıca uzaktan çalışanlar için, esnek bir çalışma programı imkanı da sunuyor. İşveren çalışanın müsaitliğine göre evden çalışma esnasındaki mola ve mesai saatlerini belirleyebilecek.
Uzaktan çalışmak, zorunlu değil, işveren ile işçi arasındaki anlaşmaya bağlı bir durum. Ancak kararname uzaktan çalışanların da sahada çalışanlarla aynı haklara sahip olacağını garanti ediyor. Öte yandan kararnamede tartışmalı bir madde de yer alıyor;
Bu madde, işverene uzaktan çalışanı evindeyken kontrol ve takip etme olanağı da veriyor. Ancak bunun nasıl yapılacağı detaylıca açıklanmıyor.