Balık, neredeyse tüm uzmanlar tarafından her hafta en az 2 kere yenilmesi gerektiği söylenen güçlü bir besin kaynağı. Sağlıklı beslenme listelerinin en başında yer alan balık, kırmızı etlerde olduğu gibi uzun süre dinlendirilmez, terbiyeye de gelmez. Bu nedenle hem taze balık seçmek gerekir hem tazeliğini korurken tüketmek. Peki, taze balık nasıl seçilir? Balık alırken nelere dikkat edilmeli? İşte, taze balık seçmenin püf noktaları:
TAZE BALIK NASIL SEÇİLİR?
Balık alırken dikkat edilmesi gereken noktalar şöyle:
- Taze balığın gözleri parlak ve dışa doğru bombeli olur. Balık tazeliğini yitirmeye başlayınca gözleri buğulanmaya başlar ve daha sonra içeri çöker.
- Taze balığın derisi gergin ve parlak olur. Pulsuz balıklarda bayatlamaya başladıkça derisinin parlaklığı azalır ve özellikle karın tarafında buruşmalar meydana gelir.
- Taze balığa parmakla dokununca meydana gelen çukurluk anında düzelir. Bayatlamış balıklarda bu iz kalır. Balığın parlaklığıyla yetinmemek gerekir. Çünkü tezgahtaki balıklara devamlı su serpildiği için parlak görünebilirler.
- Taze balığı başından tutup kaldırınca kuyruğu aynen tepsideki gibi dimdik kalkar. Halbuki bayat balığı bu şekilde kaldırınca kuyruk kısmı aşağı doğru sarkar.
- Taze balığın solungaçları canlı kırmızı olur. Balık bayatladıkça bu renk değişir.
- Taze balık hemen hemen kokusuzdur. Bayatlamaya başlayınca asit kokusu yaymaya başlarlar.
- Pullu balıkların pulları tazeyken vücuda sıkıca yapışıktır. Elimizi kafadan kuyruğa doğru sürtünce pulların gelmemesi gerekir.
BALIK NASIL SAKLANIR?
Balığın alınması kadar saklanması da çok önemlidir. Balıklar genelde oda sıcaklığında (20 C) 20 saat süre ile tazeliklerinden bir şey kaybetmeden durabilirler. Bu kış ayları için geçerli olup yaz aylarında klimasız mahallerde bu süre oldukça kısalır. Eğer bu süre 20 saati geçecekse muhakkak temizlenip buzdolabına konulmalıdır. Buzdolabının +5 C’lik hacminde 3 gün, tek yıldızlı buzdolaplarının buzluklarında ki, buranın sıcaklığı 0 ile -5 C arasındadır, 14 gün saklanabilir. Daha uzun süreli saklamalar muhakkak üç yıldızlı buzdolaplarının -18 C’lik “deepfreeze”lerinde veya bağımsız “deep-freeze”lerde yapılmalıdır. Deep-freeze’ler de saklama süreleri hamsi, sardalya gibi küçük balıklar için 3 ay, 3 ile 4 adedi bir kilo gelen çipura, lüfer gibi balıklar için 5 ila 6 aydır. Beheri 1 kilodan büyük balıklar için ise 6 ile 8 aydır. -25 C’lik “deep-freeze”lerde ise bu süre yaklaşık %50 artar.
- Balık nasıl temizlenir? Birbirinden farklı balık temizleme yolları
Balıkların dondurulmadan önce temizlenmesi gerektiğini belirtmiştik. Ancak hamsi, sardalya ve gümüş gibi balıklar istisnadır. Bu balıkların temizlenmeden saklanması gerekir. Dondurduğunuz balıkları çözdüğünüz taktirde tekrar dondurmamalısınız. Bakteri üremesi açısından sakıncalıdır. Bu nedenle donduracağınız balıkları aile nüfusunuza göre iki veya üç kişilik porsiyonları içeren öğünlere bölerek dondurmak yukarıdaki problemin çözümlenmesi için tavsiye edilir.