Çeşit çeşit kış sebzeleri ve meyveleri tezgahlardaki yerini aldı. Her daim sofralarda bulunan yiyecekleri bir kenara koyup, tam da içinde olduğumuz mevsimde yetişen besinlere odaklanma zamanı…
Sebze ve meyveleri kendi mevsiminde tüketme geleneği giderek kayboluyor. Oysa ki yiyeceklerin besin değerlerinden en iyi şekilde faydalanabilmek için her şeyi mümkün olduğu kadar mevsiminde tüketmek gerekiyor. Topyekün unutmadan, içinde bulunduğumuz kış mevsimine ait sebze ve meyveleri, bu yiyeceklerin sağlığımıza, hatta güzelliğimize olan mucizevi etkilerini hatırlamanın tam sırası. İşte kışı dimdik ayakta geçirmemizi sağlayan, faydaları saymakla bitmeyen, vitamini minerali bol, sağlık deposu kış besinleri!
Kimseciklerin ortalıkta görünmediği bu odadan içeri girince, müziği takip ederek sağa doğru kıvrılan koridor beni tatlı mı tatlı bir bahçeye ulaştırıyor. Mum kokularının yerini şimdi mis gibi kahve ve fırından yeni çıkmış çörek kokuları alıyor. Bu minicik gizli bahçede yetişkin gövdeli ağaçlar, türlü türlü yeşiller, Çukurcuma kokan antikalar, kediler ve köpekler huzur içinde bir araya gelmişler. Arka fondaki yumuşacık bir müzik ile minik bir dünya yaratılmış Arnavutköy Kavanoz’da…
Kıvırcık Lahana
Kış aylarının en gözde sebzesi olan kıvırcık lahana, mevsiminde bol bol tüketilmesi gereken yiyeceklerin başında geliyor. Kale olarak da bilinen ve ülkemizde daha yeni yeni tanınmaya başlayan bu lahana türü, vücudumuz için zengin bir beta karoten, C vitamini, folik asit ve lif kaynağı. Aynı zamanda kalsiyum, sodyum ve potasyumun da en çok bulunduğu sebzelerden bir tanesi. Kıvırcık lahanayı çiğ ya pişmiş şekilde tüketmek mümkün. Salataya eklemek ya da bol soğanla sotelemek ise en çok tercih edilen yöntemlerden ikisi.
Avokado
Avokado sağlıklı yağlar ve protein açısından oldukça zengin bir meyve. A, C ve E vitamini, B grubu vitaminleri, potasyum, demir ve çinko gibi vücuda yararlı birçok vitamin ve minerali içinde barındırıyor. Sadece beslenmek için değil, güzelleşmek için de sık sık tercih ediliyor. Avokadodan yapılan cilt maskeleri cildi besliyor, nemlendiriyor ve pürüzsüzleştiriyor. Avokadoyu yeterince olgunlaştıktan sonra hemen tüketmek gerekiyor.
Kamkat
Turunçgiller ailesine dahil olan kamkat, bu aileden olup da kabuğu ile tüketilebilen tek meyve olma özelliği taşıyor. Ülkemizde pek de bol tüketilmediğinden, mucizevi etkileri henüz o kadar yaygın bir şekilde bilinmiyor. Ancak kamkat bağışıklık sistemini güçlendirip, bir kış boyu sizi ayakta tutabilecek kadar besleyici bir meyve. A vitamini, B vitaminleri ve kalsiyum açısından oldukça zengin. Aynı zamanda oldukça güçlü bir antioksidan. Kamkatın besin değerlerinden en iyi şekilde yararlanabilmek için onu kabuğu ile birlikte tüketmek gerekiyor. Ancak tadı fazla aromatik gelirse, reçelini yaparak da yiyebilirsiniz.
Kestane
Kışın geldiğinin en güzel habercilerinden biri olan kestane; B1, B2 ve C vitaminleri açısından oldukça zengin bir yemiş. Bol miktarda yağ ve protein içeriyor, potasyum, fosfor, magnezyum, klor, kalsiyum, demir ve sodyum gibi önemli mineralleri de bünyesinde barındırıyor. Bedensel ve zihinsel yorgunluğu giderme özelliğine sahip olması ise kestaneyi kış mevsimi için vazgeçilmez bir yiyecek haline getiriyor. Kestaneyi çiğ bir şekilde tüketmek de mümkün, ancak fırında ya da soba üzerinde pişirerek tüketme keyfini es geçmek o kadar da kolay olmayabilir.
Brüksel Lahanası
Brüksel lahanası, zengin besin değeri ile kışın sık sık tüketilmesi gereken yiyecekler arasında. A, C ve E vitaminlerini oldukça yüksek oranlarda içermesi ve kansere yakalanma riskini büyük ölçüde azaltması ise bu sebzeyi sık sık tüketme nedenlerinin başında geliyor. Yüksek oranlarda demir ve folik asit içerdiğinden kansızlığa karşı da koruyucu olma özelliğini taşıyor. Brüksel lahanasını zeytinyağlı olarak pişirmek ya da haşlayıp salatalara eklemek ise en çok tercih edilen yöntemler.
Kinoa
Dünyanın en sağlıklı ve en besleyici besinleri arasında en üst sırada yer alan Kinoa, uzmanların sık sık tüketmemizi önerdiği kış yiyeceklerinden bir diğeri. Aslında otsu bir bitki olmasına rağmen, çiçeklerinin tohuma dönüşerek kuruması ve kurutulması sonrasında tıpkı bir tahılmış gibi görünüyor. A, B, C, D ve K vitaminlerini içeren kinoada, kalsiyum, demir, çinko, magnezyum, fosfor ve bol miktarda lif de bulunuyor. Kinoanın pilavını yapıp yemek mümkün olduğu gibi, haşlayıp salataya eklemek, un haline getirip kullanmak da mümkün.
Trabzon Hurması
Ekim ayından Ocak ayına kadar raflarda bulunan Trabzon hurması, protein, fosfor, kalsiyum, demir, sodyum, potasyum, magnezyum, A, B1, B2, B3 ve C vitaminleri bakımından oldukça zengin bir meyve. Ayrıca bol bol da lif içeriyor ve bu lifler sayesinde mideye ve bağırsağa iyi geliyor. Bağışıklık sistemini kuvvetlendirme özelliği nedeniyle de onu mevsiminde bol bol tüketmek gerekiyor. Trabzon hurmasını kabuğunu soymadan yemek gerekiyor.
Pancar
Kış geldiğinde pancarın her türlüsünü bol bol tüketmek sağlığımız açısından oldukça önemli. Kırmızı pancar A, B ve C vitaminleri bakımından oldukça zengin. İştah açıcı ve besleyici olmasının yanında içerdiği rubidyum da sindirime oldukça iyi geliyor. Fosfor, demir, bakır, potasyum, magnezyum, kalsiyum, brom, çinko ve manganez bakımından da zengin olan pancar, bağışıklık sistemini güçlendirerek tam da kış aylarında ihtiyacımız olan bakımı bize sağlıyor. Pancarı salatalara ekleyerek tüketmek ya da turşusunu kurup yıl boyu sağlıklı etkilerinden faydalanmak ise sizin tercihinize kalmış.
Kivi
Portakaldan 4-5 kat daha fazla C vitamini içerdiği kanıtlanan kivi, kış aylarında bağışıklık sistemini güçlendirmek için birebir. Ancak içeriği sadece C vitamini ile de sınırlı değil. Potasyum, kalsiyum, magnezyum ve de demir gibi mineraller bakımından da oldukça zengin. Günde sadece bir adet kivi, günlük A ve de C vitamini ihtiyacını karşılıyor. Kivinin lif içeriğinden yararlanmak içinse kiviyi kabuğuyla birlikte tüketmek gerekiyor.
Tere
Kış yeşilliklerinin başında gelen tere, içerdiği yoğun miktarda linolik yağ asiti, folik asit, demir, kalsiyum C,E ve A vitaminleri ile oldukça besleyici bir yiyecek. Sadece yaprakları değil, tohumları da protein deposu. Düzenli olarak tere tüketmek savunma sistemini güçlendirirken, kanı da temizliyor ve vücudun hastalıklara karşı savunma gücünü artırıyor. Terenin en büyük yararı ise akciğerlere. Salatalarınıza ekleyerek tüketebileceğiniz tere, sigaranın olumsuz etkilerinden kurtulmanıza yardımcı oluyor.
Rezene
Rezeneyi daha çok çay olarak tüketmeye alışkın olsak da, kış aylarında tazesini bulup tüketmek sağlık açısından oldukça yararlı. C vitamini açısından zengin, potasyum, lif, ve folik asit oranlarıyla oldukça besleyici olan rezene, antioksidan etkisi de taşıyor. Vücudu kansere karşı koruyan başlıca yiyeceklerden biri olan bu bitki, kalbe ve cilde de iyi geliyor. Tadı damak zevkimize göre biraz yoğun olan rezeneyi, salataya koyarak tüketmek ya da soteleyerek yemek ise en çok tercih edilen yöntemler.
Turp
Tıpkı pancar gibi turp da renk renk ve her rengi sağlığımız için faydalı. Yüksek oranda potasyum içeren turp, lif açısından da zengin ve bu nedenle sindirimi kolaylaştırma özelliğine sahip. İçerdiği besin değerleri ile tam bir karaciğer dostu. Özellikle siyah turp, kış aylarının vazgeçilmezi zira içine bir miktar bal koyup bekletmek ve sonra bu balı tüketmek öksürüğe oldukça iyi geliyor.
Bal Kabağı
Yüksek A vitamini, fosfor ve kalsiyum içeren bal kabağını sadece tatlılarda değil, çorbalarda ve mezelerde de kullanabilirsiniz. Bal kabağı ayrıca antioksidan özelliği sayesinde kansere karşı vücudun dirençli olmasını sağlar; vücudu mikroplardan korur, bağışıklığın güçlenmesinde oldukça etkilidir. İçeriğinde bulunan A vitamini sayesinde deri ve hücre yapısının yenilenmesinde etkilidir. İçeriğinde bulunan çinko ise saçların güçlenmesini ve dökülmesini önler.