Düzenli sağlık kontrolleri sayesinde erken teşhis edilebilen birçok hastalık, daha ciddi sorunlara yol açmadan tedavi edilebiliyor. Genel sağlık kontrollerinin yanı sıra kadınların periyodik test ve kontrollerini yatırması hayati önem taşıyabiliyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Doç. Dr. Mesut Polat, kadınların yaptırması gereken test ve kontroller hakkında bilgi verdi.
Erken teşhis için senelik kontroller unutulmamalı
Günlük hayatın içinde yorgunluk, baş ağrısı, kilo kaybı, sık tuvalete gitme, sindirim sistemi sorunları ya da uykusuzluk gibi şikayetler göz ardı edilebilmektedir. Bu veya benzeri şikayetler birçok hastalığın habercisi olabilmektedir. Hem kadınlar hem de erkekler için düzenli sağlık kontrolleri erken tanı için hayati önem taşıyabilmektedir. Özellikle toplumda sık görülen kalp hastalıkları, karaciğer rahatsızlıkları, diyabet, tansiyon gibi kontrollerin rutin olarak yapılması ileride yaşanabilecek çok daha büyük sorunların önlenmesini sağlayabilmektedir. Basit kat testleriyle protein, vitamin, kolesterol değerlerinin kontrol edilmesi hastalıklarla ilgili önemli bilgiler verebilmektedir.
Hormon değerlendirmeleri çok önemli
Kadınlar erkeklere oranla çok daha fazla hormon sorunları yaşamaktadır. Kadınların, adet dönemleri, hamilelik ve menopoz gibi çeşitli nedenlere bağlı olarak yaşadıkları hormon sorunları ileride farklı rahatsızlıklara yol açabilmektedir. Bu nedenle kadınların rutin aralıklarla hormon seviyelerinin kontrol ettirmesi önemlidir. Kadınlarda üreme sistemini koruyan Estradiol (E2), eksikliği ya da yüksekliğinde kısırlığa yol açabilen Folikül Stimülan Hormon (FSH), yumurtanın çatlamasına yardımcı olan Luteinizan hormon(LH) ve cinsel isteksizlik, adet düzensizliği gibi birçok soruna yol açabilen Prolaktin hormon seviyelerinin rutin olarak kontrol edilmesi gerekmektedir. Bunun yanında vücuttaki hormonları orkestra şefi gibi yöneten tiroid hormon seviyelerinin de belirli aralıklar kontrol edilmesi önemlidir.
Kadın doğum kontrolleri hayat kurtarabiliyor
Rahim ağzı kanseri jinekolojik kanserler arasında en sık görülen kanserlerden biridir. 18 yaşını geçmiş ve aktif cinsel hayatı olan her kadının yılda bir kez kadın hastalıkları ve doğum uzmanı bir doktora muayene olması ve smear testi yaptırması hayati önem taşımaktadır. Smear testi, rahim ağzı ( serviks ) kanseri başta olmak üzere rahim ağzındaki hücresel düzensizlik ve kanser öncüsü hücrelerin teşhisi için kullanılan bir testtir. Rutin olarak gerçekleştirilen smear testleri ile kanser öncüsü hücreler çok erken belirlenerek kanser oluşmadan tedavi
Kendinizi düzenli aralıkla muayene edin
Kadınlarda en sık görülen kanserlerin başında meme kanseri gelmektedir. Bu nedenle her ay adet döneminin bitiminde kendi kendini elle meme muayenesi önemlidir. 40 yaşına kadar 3 yılda bir doktor muayenesi ve gerekirse meme ultrasonografisi erken teşhis için tavsiye edilmektedir. Ailesinde meme kanseri bulunmayan kadınlarda 40 yaşından sonra her yıl doktor tarafından meme muayenesi ve belirlenen aralıklarda mamografi çekilmesi hayati önem taşımaktadır.
Kadınlarda yapılması gereken testler yaş aralığına göre de farklılık gösterebilmektedir.
40 yaş altı sağlık sorunu olmayan kadınların;
- Yıllık dahiliye kontrolü
- Kan ve hormon testleri
- Kadın doğum muayenesi ve vajinal smear
- Her ay adet bitiminde kendi kendini elle meme muayenesi
40 yaş üstü sağlık sorunu olmayan kadınlar;
- Yıllık dahiliye kontrolü.
- Kan ve hormon testleri. Menopoz sonrası gut, kemik erimesi gibi ihtimaller de göz önünde bulundurularak ek testler eklenebilir.
- Gastroskopi ve kolonoskopi
- Mamografi ve elle meme muayenesi
- Kadın doğum muayenesi ve vajinal smear
