Yazın yakıcı sıcaklarında, pandeminin gölgesinde geçireceğimiz Kurban Bayramı’nda maske, sosyal mesafe ve hijyen kurallarına dikkat etmek her zamankinden fazla önem taşıyor. Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Suna Yapalı, pandemi döneminde kısıtlamaların kaldırıldığı bu ilk bayramda; bayramlaşma ve kurban eti tüketimi başta olmak üzere birçok önemli kurala dikkat etmek gerektiğini belirterek, aksi halde Covid-19’dan sindirim sistemi enfeksiyonlarına dek birçoksağlık sorunu ile karşılaşılabileceğine dikkat çekiyor. Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Suna Yapalı, pandemide bayramı sağlıklı geçirmek için ihmal edilmemesi gereken 12 kuralı anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Kurban kesiminde bu kurallara dikkat edin
Kurbanlıkların kesiminde ve kurban etinin transfer edilmesinde sosyal mesafe, maske ve hijyen kurallarına uyulmalıdır. Çeşitli ülkelerde koronavirüs varyantlarına bağlı vaka sayılarının arttığı şu günlerde, kurbanlık kesim alanlarında gereksiz kalabalıklardan kaçınmak, sadece görevli kişilerin bulunmasını sağlamak gerek. Ayrıca sıcak havalarda uygunsuz şartlarda kesilen ve transfer edilen kurbanlıklar bulantı, kusma ve ishal ile seyreden enfeksiyonlara yol açabilir.
Kurban etini hemen tüketmeyin
Kurbanlık hayvan kesildikten sonra ölüm katılığı oluştuğu için, en az 24 saat dinlendirildikten sonra pişirilmesi gereklidir. Yeni kesilmiş hayvan etindeki sertlik hem pişirmede zorluk yaratır hem de midede şişkinlik, hazımsızlık ve kabızlık gibi sindirim sorunlarına yol açar. Ayrıca kurban etinin tüketimi, saklanması ve pişirilmesi konusunda yapılan hatalar sindirim sistemi, kalp ve damar problemlerine yol açabilir.
Eti yavaş pişirin
Etler yüksek ısıda pişirilmemeli, yavaş ve kısık ateşte kendi suyu ile pişirilmelidir. Çiğ ve az pişmiş etler ile sıcak havalarda dışarıda bekledikten sonra tüketilen etler, paraziter hastalıklar gibi sağlık sorunlarına neden olabilir. Kızartmalardan kaçınmalı, haşlama ya da ızgara gibi yöntemler tercih edilmelidir. Izgara yapılırken etler ateşe çok yakın olarak kömürleştirilmemelidir. Etleri pişirirken tereyağı, iç yağı ve kuyruk yağı eklemek kalp ve damar hastalıklarına davetiye çıkarabilir. Etlerin sebze ile birlikte pişirilmesi ya da yanına sebze eklenmesi ve yanında salata tüketilmesi günlük lif ihtiyacının karşılanmasına yardımcı olacak ve kabızlık, şişkinlik, hazımsızlık gelişmesini önleyecektir.
Kavurmayı öğlen tüketin
Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Suna Yapalı “Kavurmayı kahvaltıda ve akşam geç saatlerde tüketmemeli. Geç saatlerde tüketilen etin sindirimi daha zordur. Hazımsızlık ve şişkinlik yaşamamak için kırmızı eti, kavurmayı geç saatler yerine öğle saatlerinde tüketin” diyor.
Porsiyonlara dikkat edin
Et tüketimini abartmayın. Günlük et tüketiminizin 100-150 gr yani yaklaşık 3-4 köfte veya eşdeğeri miktarı aşmamasına dikkat edin.
Hızlı yemeyin, iyi çiğneyin!
Besinler ne kadar iyi çiğnenirse, sindirim o kadar kolay olur. İyi çiğnemek; beyinde tokluk hissi oluşmasını sağladığı gibi, abartılı yemeye de engel olur. Aynı zamanda reflü, hazımsızlık, gaz sancıları, kabızlık yakınmaları ve kilo alımını önler.
Geç saatlerde yemeyin
Bayramlarda yemek saatlerinin değişmesi öğün atlamaya ve akşam yemeklerinin geç saatlere kaymasına neden olabiliyor. Geç saatlerde yenilen yemekler ve yemekten hemen sonra uzanmak reflüyü tetikleyebileceğinden, yemek yedikten en az 3 saat sonra yatmaya özen gösterin.
Gazlı içecekler ve alkolden uzak durun
Sıcak bayram günlerinde etle beraber gazlı içecekler ve şeker içeriği yüksek meyve suları tüketilmesi reflüyü tetikleyebilir, kan şekerini yükseltir, ayrıca hazımsızlık ve şişkinliği arttırabilir. Bu nedenle serinlemek için su ve ayran tüketin. Alkol sindirim sisteminin savunma mekanizmasını bozarak reflü, hazımsızlık, şişkinlik ve bağırsak alışkanlıklarında değişime yol açabileceğinden alkolden uzak durun.
Çay ve kahveyi abartmayın
Sıcaklarda vücudun su kaybı daha fazla olacaktır. Bu nedenle bayramda günlük 2-2.5 lt su tüketmeye özen gösterin. Su ihtiyacını çay veya kahve ile sağlamak, vücuttan su kaybını hızlandırabileceğinden dikkatli tüketilmelidir. Öğünlerde çok fazla su tüketimi reflüyü arttırabileceğinden, ö
Hamur işi ve tatlılara dikkat edin
Karbonhidrat içeriği yüksek baklava, revani, kadayıf ve börek gibi yiyeceklerin tüketimibayramlarda kaçınılmazdır. Ancak bayramda ya da bayram sonrası sindirim sistemi yakınmaları, kilo artışı ve kalp damar sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle bu yiyecekleri günde 1 porsiyon ile sınırlayın. Böylece hazımsızlık, şişkinlik ve reflü gibi sindirim sistemi yakınmalarının oluşmasını
Egzersizi ihmal etmeyin
Uzun bir tatilin de olduğu bayram dönemi rehavete kapılmamak, hareketsiz kalmamak gerekiyor. Günde en az 30-45 dakika tempolu yürüyüş yapılması sindirim sistemini rahatlatacak, metabolizmayı hızlandırarak kilo alımını engelleyecektir.
Kalabalık sofralarda bir araya gelmeyin
Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Suna Yapalı “Kısıtlamalar kaldırılmış olsa bile pandemi döneminde bayram geçirdiğimizi unutmamalıyız. Bayramda kalabalık ortamlarda bir araya gelmemeye, sofralarımızın aşırı kalabalık olmamasına özen göstermeli, maske ve sosyal mesafe kurallarına dikkat etmeliyiz. Toplumun aşılanma oranının artmasıyla beraber aşının bulaşı engellemediği, ancak ağır hastalık geçirmeyi önlediği gerçeğini unutmamalıyız” diyor.
