Bağırsak sağlığı sadece bağışıklık için değil, yaşlanmayı yavaşlatmak için de önemli! Peki nasıl? Gençlik sırları bağırsak bakterilerinde gizli…
Yeni bir araştırma, yaşlanmanın bağırsak mikrobiyomu ile ilişkili olduğunu ortaya koydu. Bahsedilen mikrobiyom değişiklikleri, hastalıklar ve ilaç kullanımına bağlı olarak gerçekleşen değişikliklerden farklı.
Bulgulara göre, bağırsak bakterilerindeki değişimler yaşlanma sürecine etki edebiliyor. Bağırsaktaki mikropları korumak daha uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmeye yardımcı oluyor.
Mikrobiyota nedir?
Cell Reports adlı bilimsel dergide yayınlanan çalışmaya göre, 18 ile 80 yaş aralığında yetişkinlerin ince bağırsağından bakteri örnekleri alındı. Bağırsak bakterileri genellikle dışkı örnekleriyle incelenirken bu araştırmada mideye daha yakın olan ince bağırsak bakterileri özellikle değerlendirildi. Bunun sebebi, çoğu sindirim ve besin emiliminin gerçekleştiği yerin burası olması.
“Bütün sihir ince bağırsakta”
Araştırma bulgularına göre bağırsaktaki bakteri popülasyonundaki değişiklikler yaşlanma ile bağlantılı. Yale Tıp Okulu’nda bulaşıcı hastalık uzmanı ve immünolog Heidi J. Zapata’nın açıklamasına göre, yaşlı insanların bağırsaklarında bazı bakteri aileleri daha fazla bulunuyor. Ayrıca, yaşlanma ilerledikçe genel bakteri çeşitliliği de azalıyor. Bakteri çeşitlerinin azalması, sağlık sorunları ile bağlantılı gösteriliyor. Çalışmalar, diğer koşulların yanı sıra düşük bakteri çeşitliliği ile Crohn hastalığı, irritabl bağırsak sendromu ve kolorektal kanser arasında bir ilişki bulundu.
Çalışmanın yazarları arasında bulunan gastroenterolog Mark Pimentel, ince bağırsağın önemine dikkat çekerek “Bütün sihir ince bağırsaktadır.” dedi. Dr. Zapata ise “Dengesiz bir mikrobiyota kesinlikle enfeksiyonlara ve hastalıklara yol açabilir. Yaşlanma sürecini iyileştirip iyileştiremeyeceğimizi görmek için yaşlandıkça meydana gelen bu değişiklikleri anlamak önemlidir.” şeklinde konuştu.
“Bağırsaklarınıza iyi bakın”
Mikrobiyomdaki değişikliklerin yaşlanmaya nasıl yol açabileceği henüz çok net olmasa da bazı araştırmalar ipuçları veriyor. Bazı bulgulara göre, bağırsak bakterilerindeki bozulmalar bağırsak kök hücrelerinin yenilenmesini zorlaştırabiliyor. Bu durum bağırsak bariyerini bozabiliyor. Bağırsak bariyerindeki bozulmalar karaciğer hastalıkları, metabolik hastalıklar, inflamatuar bağırsak hastalıkları, sızdıran bağırsak sendromu, akciğer sorunları, Alzheimer gibi beyinde yaşanan problemlerle ilişkili gösteriliyor,
Yaşamın ilerleyen dönemlerinde meydana gelen mikrobiyal değişiklikler ayrıca bağırsakta daha iltihaplı bir ortam oluşturarak yaşlanma sürecine yön verebiliyor. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar da bunu doğrular nitelikte. 2017 yılında yapılan bir çalışmada araştırmacılar, yaşlı farelerden alınan bağırsak mikroplarını daha genç mikropsuz farelere naklettiklerinde, genç fareler yaşlanmanın göstergesi olan iltihaplanma geliştirdi. Tüm bu bulgular bağırsak sağlığını korumanın önemine işaret ediyor.
Çok ilaç kullanmak bağırsaktaki bakteri ortamını etkileyebiliyor. Yapılan bir çalışmada, ne kadar çok ilaç alınırsa bağırsaklarda kişinin yaşına veya geçirdiği hastalıklara bağlı olmaksızın o kadar fazla Klebsiella bakterisi olduğu saptandı. Klebsiella bakterisi ise pnömoni, cerrahi alan enfeksiyonları ve menenjit dahil olmak üzere hastaneyle ilişkili enfeksiyonlara neden olabilen ve genellikle antibiyotiğe dirençli olmasıyla bilinen bir bakteri türü olarak biliniyor.
Mikrobiyal değişikliklerin yaşlanma sürecini yönlendirmesini inceleyen araştırmaların artması gerektiği söyleniyor. Araştırmacılara göre, bağırsak mikrobiyomunu korumak insanları daha uzun süre sağlıklı tutabilir. Sağlıklı yiyecekler ve düzenli egzersizin bu açıdan faydalı olduğu hatırlatılıyor. Araştırmacılardan Dr. Zapata, gereksiz antibiyotik kullanımına da dikkat çekiyor. Çok çeşitli bakterileri öldüren antibiyotikler yerine hedefe yönelik antibiyotiklerin alınması gerektiğini söyleyen mikrobiyolog, geniş spektrumlu antibiyotik kullanımından sonra bağırsak bakterilerinin daha az çeşitlilikte çoğalabildiğini ve daha sağlıksız bakteri türlerinin gelişebileceğini söylüyor.
