Uykusuzluk, pek çok bireyin hayatını olumsuz yönde etkileyen, işlevselliğini düşüren ve sağlığı bozan durumlardan biridir. Uykusuzluk, organik temelli olabileceği gibi, psikolojik temelli de olabilir. Bu sebeple, hastaların ilk etapta bir hekime başvurarak bu organik sebepleri öğrenmeleri ve tedavi edilmeleri, gerekiyorsa veya problem tamamen psikolojik temelli ise psikiyatr ve psikologlara başvurulmalıdır. Toplumumuzda bilinçsiz ilaç kullanımının en yaygın olduğu rahatsızlıklardan biri olan uykusuzluk, bir uzman gözetiminde takip edilmelidir.
Vitamin eksikliği pek çok uyku sorununun başlıca sebepleri arasında yer almakla beraber; çok sayıda kişi uyku sorununun vitamin değerlerinden kaynaklı olduğunun farkında değildir. Ancak şüphesiz vücudumuzdaki tüm değerler bu anlamda etkilidir. Uykusuzluğa sebep olabilecek farklı vitamin çeşitlerinden söz etmek mümkündür.
UYKUSUZLUK BELIRTILERI NASIL BAŞLAR?
Uykusuzluk belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Dikkat edilmesi gereken ilk unsur kişinin kendine özgü uyku ihtiyacını karşılaması konusunda güçlük çekmesidir.
Vücutta eksikliği ya da anormalliği durumunda uyku sorunlarına sebep olacak temel bazı vitaminler şu şekildedir:
• D vitamini eksikliği
• Demir eksikliği
• B12 eksikliği
• B6 ve B2 vitamini eksikliği
• Kalsiyum eksikliği
Vücutta belli miktarlarda bulunması gereken çeşitli vitaminlerin yokluğunda meydana gelebilecek pek çok uyku sorunu vardır ve aşağıdaki belirtiler görülebilir:
• Uykuya dalmakta zorluk
• Bölünen gece uykuları
• Yorgun uyanma sorunu
• Gün içinde uyuya kalma
• Uykuyu deliksiz ve rahat bir biçimde sürdürememe
• Uyku süresinde belirgin kısalmalar
• Çok geç uyuma ya da çok erken uyanma
Sayılan belirtilerin tamamı bir ya da birden fazla vitamin eksikliği yaşanması durumunda gelişebilecek belirtilerdir.
Dikkate alınmadığı ve önemsenmediği takdirde ilerleyen süreçlerde çeşitli uykusuzluk hastalığı ve rahatsızlıklarına sebep olabilir. Bu nedenle mevcut vitamin değerleriyle ilgili bilgi sahibi olmak oldukça önemlidir.
UYKUSUZLUK NEDENLERI NELERDIR?
Uykusuzluk çeşitli tetikleyiciler ile ortaya çıkabilir. Uyku sorunları yaşayan çok sayıda kişinin şikayetinin kaynağında vücuttaki belirli değerlerin eksikliği gelir. Dolayısıyla ilk olarak vitamin değerlerinin uygun düzeyde olup olmadığı kontrol edilmelidir. Buna ek olarak çeşitli psikolojik zorlayıcı süreçler ve stres gibi unsurlar da kolaylıkla uyku düzenini etkileyebilir.
Günümüzde şehir yaşamı ve çok sayıda uyarana maruz kalma gibi etkenler; uyku sorunlarının gelişmesine sebep olur.
Uykusuzluk nedenleri incelendiğinde sırayla aşağıdaki etkenler sayılabilir:
• Vücutta B12 ve D vitamini gibi çeşitli yaşamsal vitaminlerin eksikliği
• Stres ve psikolojik kaynaklı sorunlar
• Vücutta uykudan sorumlu olan hormonlarda dengesizlik
• Nörolojik sebepler
Görüldüğü gibi uyku sorunları farklı sebeplerden kaynaklı ortaya çıkabilir. Ancak en sık karşılaşılan uykusuzluk sebebi yaygın vitamin eksikliklerine bağlıdır. Dolayısıyla uyku bozukluğu ile karşı karşıya kalan kişilerin öncelikle vitamin değerlerini kontrol ettirmesi oldukça önemlidir.
Vitamin eksikliğinden kaynaklanan uyku bozuklukları aşağıdaki bazı bulgularla kendisini belli eder:
• Aşırı uyku isteği
• 7 ve 9 saat aralığından çok daha az ya da çok daha fazla uyuma
• Devamlı halsiz ve uykulu ruh hali
• Günlük yaşam ritmini sekteye uğratabilecek tüm uyku bozuklukları çeşitleri
Deliksiz ve rahat bir uyku elbette bireylerin hayat kalitesinin olumlu olmasına yardımcı olur. Aynı mantık üzerinden çeşitli uykusuzluk hastalıkları kişilerin günlük yaşamını olumsuz etkileme özelliğine sahiptir. Bu nedenle uyku sorunları ciddiye alınmalı ve vücutta ihtiyaç duyulan vitaminlerin takviyesi uzman hekim kontrolünde gerçekleştirilmelidir.
UYKUSUZLUK NELERE YOL AÇAR?
Uykusuzluk süreçleri yukarıda belirtilen farklı vitamin eksikliklerinin sinyali olmakla beraber ilerleyen süreçlerde ve kritik hale geldiğinde çok sayıda farklı rahatsızlığa yol açabilir. Uykusuzluğun sebep olduğu bazı rahatsızlıklar şu şekilde ifade edilebilir:
• Sıklıkla karşılaşılan baş ağrısı
• Enerji isteyen aktivitelerde zorluk yaşanması
• Dikkat toplamada zorluk
• Enerji azlığının yol açtığı hareketsizlik ve buna bağlı gelişen kilolar
Stres ve uykusuzluk için bitkiler kimi zaman farklı çevreler tarafından önerilir. Vitamin ölçümü yaptırdıktan sonra uyku değerlerini etkileyecek herhangi bir vitamin dengesizliği mevcut değilse; o zaman akla stres ve psikolojik kaynaklara bağlı sebepler gelecektir.
Bazı doğal bitkilerin stres kaynaklı uykusuzluğa faydalı olabileceği bilinse de uzman onayı olmadan kullanmak sakıncalıdır. Çünkü her bir bitkinin kendine özgü olumlu etkileri olabileceği gibi kullanan kişinin bilmediği farklı yan etkileri de mevcut olabilir. Ayrıca kişinin böyle bir destek ürün kullanmadan önce herhangi bir alerjik tepkisinin olup olmadığını da bilmesi gerekir.
Gündüz ve gece uykusuzluk süreçleri kişinin uyku düzenine göre farklı şekillerde kendisini belli eder. Vitamin eksikliğine bağlı ya da stres kaynaklı uyku bozukluklarının tümü gece ya da gündüz uyku düzensizliğine sebep olabilir.
STRES VE UYKUSUZLUK İÇIN NE YAPMALI?
Uykusuzluk nedenleri ve çözümleri araştırılırken stres faktörü göz ardı edilemez. Öyle ki günümüzde çok sayıda kişinin uyku sorununun kaynağında psikolojik nedenler yattığı düşünülüyor.
Öncelikle stres kavramı birden fazla noktaya işaret eder. Örneğin vücudun gün içinde yüklendiği oksidatif stres ya da doğrudan psikolojik baskıların getirdiği stres yükü uykusuzluk meydana getirebilir. Aslında belli bir seviyeye kadar vücutta stres tepkisi normal karşılanır. Ancak belli bir aşamayı geçtiği takdirde stresin uykusuzluk başta olmak üzere pek çok olumsuz etkisinden söz etmek mümkündür.
Herhangi organik bir rahatsızlık ile doğrudan bağlantısı bulunmayan stres kaynaklı uykusuzluk ilerledikçe kronik uykusuzluğa neden olabilir. Eğer aşağıdaki sorunlardan bir ya da daha fazlasının eşlik ettiği uyku problemleriniz mevcutsa uykusuzluk tedavisi için alanında uzman bir hekim ve psikoloğa danışmanız faydalı olacaktır:
• Doğru ve rahat uyku pozisyonunun belirlenmesi konusunda sorun yaşanıyorsa,
• Sık uyanmaya bağlı olarak uzun süreler uykuya dalmakta güçlük çekiliyorsa,
• Konforlu bir uykuyu engelleyecek derecede yoğun düşüncelerin varlığı mevcutsa,
Sıklıkla kâbus görme durumu varsa mutlaka bir uzmana danışmak gerekir.
Pek çok kişi psikolojik profesyonel desteğe başvurmadan çeşitli ilaçlarla uykusuzluğu kontrol altına alma yoluna gider. Ancak uygulama oldukça yanlıştır ve olumsuz sonuçlar doğurabilir.
Öncelikle bir uzman tavsiyesi olmadan ilaç kullanımı sakıncalıdır. Aynı zamanda ilaç yerine terapi gibi değişik tedavi yöntemlerinin de uygulanması söz konusu olabilir. Dolayısıyla hangi yönteme ihtiyaç olup olmadığının belirlenmesi noktasında bir uzman tavsiyesi almak gerekir.
Uykusuzluk çözümleri içerisinde değerlendirme yapıldığında stres kaynaklı uykusuzlukların geçici ya da kalıcı olabildiği gözlemlenmiştir. Yani içsel ya da dışsal stres kaynakları nedeniyle oluşan uykusuzluk problemi, 2 gün ya da 2 hafta arasında değişiklik gösterebileceği gibi uzun bir süre seyrederek kronik uykusuzluğa da sebep olabilir.
Kronik uykusuzlukta daha ileri seviyeli belirtiler görmek mümkündür. Örnek olarak sinirlilik durumu ve aşırı yorgunluğun hissedilmesi temel belirtilerden bazılarıdır. Ciddi konsantrasyon problemlerinin yaşanması ve özellikle iş hayatı gibi tempolu alanlarda düşük performans gösterilmesi; strese bağlı uykusuzluğun kronik hale gelmesi ile gerçekleşebilir.
Kimi zaman baş ağrısı, sindirim sistemi bozuklukları ve kas ağrısı gibi fiziksel göstergeler de aynı soruna işaret eder. Özetle strese bağlı uykusuzluk belirtileri görülmeye başlanmasından itibaren profesyonel bir psikolog desteği almak oldukça önemlidir.
UYKUSUZLUK TEDAVISI VE ÇÖZÜMLERI
Uykusuzluk sorunu; ana nedenin doğru tespit edilmesi ve uygun çözüm yollarının benimsenmesi ile sonlandırılabilecek bir rahatsızlıktır. Kimi bireylerde hafif seyrederken kimilerinde kronik uykusuzluğa doğru seyredebilir. Uykusuzluğun tedavisi noktasında ilk olarak temel nedeni fark etmek gerektiği için bir uzmana danışmak ilk yapılması gereken işlem olmalıdır.
Uykusuzluğunuzun arka planında ciddi bir vitamin eksikliği ya da strese bağlı psikolojik etkenler yatıyor olabilir. Her iki durumda da birey moral düzeyleri açısından etkileneceği ve uykusuzluğun getirdiği fazladan stresi yükleneceği için profesyonel öneriler önem arz eder.
Uykusuzluk çözümleri uzman psikolog ve hekimler tarafından belirlenen süreçler ile yakından ilgilidir. Uykusuzluğun altında yatan temel sebebe bağlı olarak farklı çözüm önerileri geliştirilir ve tedavi süreci başlar. Örnek olarak en yaygın görülen uyku sorunlarından birisi vitamin eksikliğidir ve gerekli ölçümlerin ardından doğru vitamin takviyeleri ile bu durum ortadan kaldırılabilir. Aynı şekilde gün içerisindeki yoğun strese bağlı gelişen uyku sorunlarının çözümü; uzman bir psikolog desteğiyle sanıldığından daha kolay gerçekleşir.
Strese bağlı gelişen uyku sorunlarınızda doğru yöntemi bularak kısa süre içerisinde çözüm sağlamak için HiDoctor bünyesinde hizmet veren tecrübeli ve profesyonel psikologlardan destek alabilirsiniz.
Psikolojik etkenlere bağlı gelişen uykusuzluk belirtileri ve sorunlarının önüne geçmek için profesyonel psikologlarımızdan uygun tedavi yöntemlerini öğrenebilirsiniz. HiDoctor’un ev rahatlığı ve konforunda online psikolog hizmetine erişmek için alanında uzman psikologlara yapılan yorum ve değerlendirmeleri inceleyebilir, bu sayede kolaylıkla psikolog seçiminizi yapabilirsiniz.
