14 Haziran her yıl, Dünya Gönüllü Kan Bağışçıları Günü olarak kutlanıyor. Kan bağışına dair bilinmesi gerekenleri bir araya getirdik.
Kan bağışı için kan bağışı merkezlerine başvurduğunuzda size kan bağışçısı bilgilendirme formu, kan bağışçısı kayıt formu ve kan bağışçısı sorgulama formunun yer aldığı evraklar verilir. Bu formlarda vereceğiniz bilgiler “Güvenli Kan Temininin” ilk adımını oluşturmakta. Sonrasında bilgileriniz kaydedilir ve doktor muayenesine geçersiniz. Muayenede doldurduğunuz form ve fiziksel muayene sonuçlarını değerlendirilir. Bağışçı adayı olarak kan bağışında bulunmanız ilk olarak size daha sonra da ihtiyaç sahibine herhangi bir zarar vermeyecekse kan bağışı işlemine yönlendirilirsiniz.
Kimler kan bağışında bulunabilir?
18-65 yaş aralığında 50 kilogramın üzerindeki her sağlıklı birey kan bağışçısı adayı olabilir. (19 yaşından gün almak, 65’ini doldurmamak gerekir.)
Kan bağışı ne kadar sürer?
Kayıt, muayene, kan bağışı ve ikram işlemleri yaklaşık 30-35 dk. sürer.
Kan bağışı işlemi nasıl yapılır?
Kan bağışı işlemi konusunda eğitim almış tecrübeli flebotomistler tarafından gerçekleştirilir. Kullanılan tüm malzemeler tek kullanımlık ve sterildir. Kan alımı işlemi en uygun bölge olan dirsek çukurunda gerçekleşir. Kan alma işlemi yaklaşık 4-8 dk sürer. Her kan bağışında sadece 1 ünite kan bağışlanmaktadır. 1 ünite kan yaklaşık 450 ml ±%10 ‘dir. Sonrasında işlem sona erdiğinde size belirtilen süre kadar yatakta ve yine belirtilen süre kadar ikram alanında dinlenmeniz gerekmektedir. Gerçekleşen kan bağışı günlük hayatınızı etkilemeyecek miktardadır. (vücuttaki kanın 1/13’ü )
Kan bağışının faydaları nelerdir?
Kan bağışlamanın sağlığa herhangi bir yararı olduğuna dair bilimsel bir çalışma yoktur. Kan bağışının bağışçıya en önemli faydası hiç tanımadığı üç kişinin hayatını kurtarmaktır.
Kan bağışı sırasında hastalık bulaşır mı?
Kan bağışı işlemi boyunca kullanılan tüm malzemeler tek kullanımlık ve sterildir. Sizler için kullanılan malzemeler işlem sonunda kalite standartlarına uygun şekilde imha edilirler. Bu süreç içerisinde herhangi bir hastalık bulaşının olması söz konusu değildir.
Kan verenlerin nelere dikkat etmesi gerekir?
- Sigara baş dönmesi ya da mide bulantısı gibi şikâyetlere yol açabileceği için bağış sonrası en az iki saat içinde içilmemesi gerekmektedir.
- Gün içerisinde kan bağışında bulunduğunuz kolunuz ile ağırlık kaldırmamanız kapanan damar duvarındaki pıhtının açılmaması için önemlidir.
- İlk 4 saat boyunca olduğundan fazla sıvı tüketmeye çalışınız. İkinci öğünden önce alkollü içecekler almayınız. (alkol vücuttan sıvı atılımını artırdığı için şikayete yol açabilir.)
- Sportif faaliyetlerinize bir gün ara veriniz.
- Gün içerisinde sıvı kaybını artırdığı için aşırı sıcak ortamlarda (hamam, sauna vb.) bulunmayınız.
- Pilot, ticari araç şoförleri, tehlikeli makine operatörleri, yüksek yerlerde bedeni faaliyet gösteren meslek grupları vb.in kan bağışladıktan sonra 24 saat işlerine ara vermeleri önerilir.
- Tüm bu önerilere rağmen baygınlık hissi ya da baş dönemsi olursa bir yere uzanın veya başınızı iki dizinizin arasına alacak şekilde oturunuz.