Temmuz ayını yarılarken, Hicri yılbaşının ilk ayı olan Muharrem ayı hakkında bilgiler araştırılmaya başlandı. Muharrem ayı içerisinde aşure yapacak ve çeşitli ibadetlerini idrak edecek olan vatandaşlar Muharrem ayı ne zaman başlıyor merak ediyor. İşte, 2023 Muharrem ayı tarihleri ve aşure günü hakkında bilgiler…
Muharrem ayı 19 Temmuz 2023 Çarşamba günü idrak edilecek. Bugün aynı zamanda Hicri yılın ilk günü dolayısıyla yılbaşı olacak. Muharrem ayının onuncu günü ise Aşure Günü olarak kutlanıyor. Bu güne özel geleneksel aşure yapılıyor ve komşulara dağıtılıyor. Peki, Aşure Günü ne zaman?
MUHARREM AYI NEDİR?
Muharrem Arapça bir kelime olup, kelime kökü itibarıyla “haram”dan türemiştir. Sözcük karşılığı, haram olan, yasaklanan anlamındadır. Araplar, İslamiyet öncesi dönemde (Cahiliye döneminde) dahi, kabile yaşantısının bencilliklerinden kaçınarak, Arabi ilk ay olan “muharrem” ayında birbirlerine savaş açmak gibi “yasaklanan” fiillerden kaçınır ve uzaklaşırlarmış. Muharrem kelimesi Kur’ân-ı Kerîm’de zaman birimi olan ay adı şeklinde geçmemektedir.
AŞURE GELENEĞİ NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Aşure geleneğinin kaynağı konusunda birçok söylence var. Bunlardan biri, Nuh tufanına dayanıyor. Nuh Peygamber, sular çekilip karaya çıkınca, geminin ambarında ne varsa çıkartıp büyük bir kazanda kaynatmış.
Tufandan kurtulanlar hep birlikte yiyip hâllerine şükretmişler. Aşure geleneği oradan gelir deniyor. Bazı yörelerimizde Hz. Hüseyin’e yas olarak algılanır, Kerbela şehitlerinin ruhlarına varması dilenir. Bir başka inanca göre birçok uğurlu olayın bugün gerçekleştiği söylenir. Âdem’in tövbesi bugün kabul edilmiş, İbrahim Nemrut ateşinden, Musa Firavun zulmünden bugün kurtulmuş. Eyüp bugün şifa bulmuş…
AŞURE NE ZAMAN YAPILIR?
Muharrem ayının 10. günü yapılan aşure günü 28 temmuz Cuma tarihine denk geliyor. Aşure kelimesi Arapça “onuncu” anlamına geliyor. Bu gün yapılıp dağıtılan aşurelerin bereket getirdiğine inanılıyor.
AŞURE GÜNÜ ORUÇ TUTULUR MU?
“Muharrem” hürmet edilen anlamındadır. Bu ay, Hz. Peygamber (s.a.s.) tarafından Allah’ın ayı diye nitelendirilmiştir (Müslim, Sıyâm, 202; Ebû Dâvûd, Savm 55; Tirmizî, Savm, 40). Bu niteleme Muharrem ayının faziletine, ilahî feyz ve bereketinin bolluğuna işarettir.
Resûlullah (s.a.s.) bir hadisinde şöyle buyurmuştur: “Ramazan’dan sonra en faziletli oruç, Allah’ın ayı olan Muharrem’de tutulan oruçtur. Farz namazlardan sonra en faziletli namaz da gece namazıdır.” (Müslim, Sıyâm, 202-203; Ebû Dâvûd, Savm, 55; Tirmizî, Savm, 40)
Muharrem’in onuncu günü âşûrâ günüdür. Bu gün oruç tutmak da bazı âlimlere göre sünnettir (Serahsî, el-Mebsût, III, 92). Zira Resûlullah (s.a.s.), âşûrâ gününde oruç tutmuş ve bunu müslümanlara tavsiye etmiştir (Buhârî, Savm, 69). Hz. Peygamber (s.a.s.) Medine’ye gelince, yahudilerin âşûrâ gününde oruç tuttuklarını görmüş ve “Bu gün niçin oruç tutuyorsunuz?” diye sormuştu. “Bu, hayırlı bir gündür. Allah, o günde Benî İsrâil’i düşmanlarından kurtardı. (Şükür olarak) Hz. Mûsâ o gün oruç tuttu.” dediklerinde Resûlullah da (s.a.s.) “Ben Mûsâ’ya sizden daha layığım (yakınım).” buyurup o gün oruç tuttu ve müslümanlara da tutmalarını tavsiye etti (Buhârî, Savm, 69; Müslim, Sıyâm, 127-128). Hz. Peygamberin (s.a.s.) bu günde oruç tutulmasını teşvik eden başka hadisleri de vardır. Bir hadiste, “Âşûrâ günü orucunun önceki yılın günahlarına keffâret olacağını zannederim.” (Tirmizî, Savm, 48) buyurmuştur. Başka bir hadiste de âşûrâ orucuna işaret ederek “Ramazan orucundan sonra en fazîletli oruç Allah’ın ayı olan Muharrem ayında tutulan oruçtur.” (Tirmizî, Savm, 40) buyurmuştur.
Aşure Tarifi Tam Ölçülü (Bardak Ölçüsüyle)
Aşure Tarifi (Tam Ölçülü)
200 ml standart su bardağı ile
Aşure Tarifi Tam Ölçülü (Bardak Ölçüsüyle) Tarifi İçin Malzemeler
- 1,5 su bardağı (250 gr) aşurelik buğday
- 1 su bardağından 1 parmak eksik (125 gr nohut)
- 1 su bardağından 1 parmak eksik (125 gr) kuru fasulye
- 1 su bardağından 1 parmak eksik (100 gr) kuru beyaz üzüm
- 13-14 adet (100 gr) kuru kayısı
- 10-11 adet (100 gr) kuru incir
- 1 orta boy portakalın kabuğu + suyu
- 3,5 su bardağı (650 gr) toz şeker
- 20 bardak (4 litre) su
- Süslemesi için:
- ceviz içi
- nar taneleri
- Toz fıstık
- Fındık kırıkları
- Hindistan cevizi
Aşure Tarifi Tam Ölçülü (Bardak Ölçüsüyle) Tarifi Nasıl Yapılır?
- Buğday, fasulye, nohudu ayrı kaplarda bir gece önceden ıslatın. Ertesi gün buğdayı süzüp büyük bir düdüklü tencereye alın.
- Üzüm incir ve kayısıyı suya koyun en az 30 dakika bekletin. Aşureye ilave etmeden sularını süzün, incir ve kayısıyı doğrayın.
- Buğdayın ıslama suyunu süzün, düdüklüye alıp 2 litre su ekleyin ve kaynatın. Düdük öttükten sonra 25 dakika daha pişirin ve suyu ile birlikte büyük bir tencereye alın.
- Tencerenin altını ocağınızın orta boy gözünde ve en kısıkta açın, ağır ağır pişmeye devam etsin.
- Fasulye ve nohudun ıslama suyunu süzün, düdüklüye alın ve 2 litre su ekleyip kaynatın, düdük öttükten sonra 25 dakika daha pişirin ve suyu ile birlikte buğdayın olduğu tencereye alın.
- Portakalı soyun, suyunu sıkın. Doğradığınız portakal kabuklarını düdüklüde 10 dakika haşlayıp süzün.
- Portakal suyu ve suyunu süzdüğünüz portakal kabukları, kayısı ve üzümle birlikte aşure tenceresine ilave edin.
- 15 dakika kadar ara sıra karıştırarak pişirin.
- Aşurenin suyu yoğunlaşmaya başlayınca toz şekeri ilave edin. Şeker eriyip aşure kaynayıncaya ocaktan alın ve kaselere paylaştırın.
- Üzeri hafifçe kabuk bağladığında istediğiniz malzemelerle süsleyerek servis yapın.
Afiyet Şifa Olsun