Hava sıcaklıklarının artması ile birlikte gün içerisinde halsizlik, yorgunluk, baş ağrısı şikayetleri de artış gösteriyor. Güneşli ve sıcak ortamlarda uzun süre bulunulması ise bilinç bulanıklığı, şuur kaybı ve vücutta kalıcı hasarlara kadar gidebilen sıcak çarpması tehlikesini beraberinde getiriyor.
Açık ve sıcak alanlarda çalışanlar dikkat!
Sıcak çarpmasının en önemli nedeni, nemli havalarda yüksek sıcaklık altında uzun süre durmaktır. Sıcakla birlikte vücutta ısıyı dengeleyen sistem bozulmaktadır. Bu durumda vücut ısıyı atamamakta, sıcak çarpması durumu meydana gelmektedir. Sıcak çarpması en çok sıcak ortamda çalışmak zorunda olanları etkilemektedir. Açık alanda ve güneş altında çalışan inşaat işçileri, fırın çalışanları, cam işçileri, yoğun efor gerektiren bisiklet sürücüleri ve maraton koşucuları risk altındadır. Sıcak çarpmasında risk altındaki kişiler şöyle sıralanmaktadır:
- Yaşlılar ve 5 yaş altı çocuklar
- Kalp ve böbrek yetmezliği
- Şeker hastalığı
- Yüksek tansiyon
- Gebeler
- İdrar söktürücü, alerji, kalp, psikiyatrik ilaç kullananlar
- Alkol bağımlıları
- Obezite ve aşırı zayıflık
- Cilt hastalığı olan bireyler
Güneş yanığı vakaları artıyor
D vitamini için güneşlenmek tavsiye edilse de güneş ışınlarının dik geldiği 10.00- 16.00 arasında güneşten koruyucu, şapka, şemsiye kullanmayanlarda güneş yanıkları, sıcak çarpması ve sıcak bitkinliği vakalarında artış görülmektedir.
Ciltte morarma ve baş ağrısına dikkat!
Sıcağa maruz kalmış bir bireyde bu belirtilerden birkaçı varsa sıcak çarpmasından şüphelenilmelidir:
- Sıcak, kuru ve soluk-morumsu cilt
- Halsizlik, bitkinlik
- Terlemede azalma
- Çarpıntı ve hızlı nefes alma
- Bulantı, kusma, ishal gibi sindirim sistemi yakınmaları
- Yüksek vücut sıcaklığı
- Baş ağrısı
- Kas krampları
- Uyuklama, anlamsız konuşma, çevreyi tanıyamama, sersemlik hali
- Kasılma
- Bayılma ve baygınlık
- Bilinç kaybı, koma
Soğuk uygulama şart
Sıcak çarpması durumunda erken müdahale, geri dönüşü olmayan böbrek ve kalp yetmezliğine ilerleyişi engellemektedir. Bunun için sıcak çarpmasında hasta serin bir ortama alınmalı ve soyularak soğuk duş yaptırılmalıdır. Ayrıca ıslak havlu ile soğuk kompres uygulanmalıdır. Hastanın bilinci açıksa şekerli ve tuzlu su içirilmeli; bilinci kapalıysa ağızdan sıvı ya da katı gıda verilmemelidir. Hastanın solunum yolu her zaman açık tutulmalı ve ayakları yukarı kaldırılmalıdır. Krampları engellemek ve hayati organların etkilenmemesi için hastaya masaj yapılmalıdır. Hastanın şikayetler devam ediyorsa ve ateş yüksekliği 40 dereceyi aşmışsa acilen hastaneye başvurulmalıdır.
Sıcak çarpmasından korunmanın 7 yolu
- Risk grubundakiler 10.00-16.00 arası güneş altında yüksek sıcağa maruz kalmamalıdır.
- Sıcak havalarda açık renkli, sentetik olmayan, ince yazlık kıyafetler tercih edilmelidir.
- Güneş altında şapka, şemşiye ve güneş gözlüğü kullanılmalıdır.
- Sıcak havalarda su tüketimi artırılmalıdır.
- Daha sık ılık duş alınmalıdır.
- Yorucu fiziksel aktivitelerden uzak durulmalıdır.
- Hava sıcaklığının yüksek olduğu saatlerde özellikle alkollü içecekler ve ağır yemeklerden uzak durulmalı
