Klinik Psikolog Gözde Göktaş, “Güneş ışığıyla paralel olarak beyinde seratonin hormonunun düşüşü ve melatonin hormonunda artış sonbahar depresyonunu tetikliyor. Mevsim geçişlerinde 100 kişiden 40’ını etkileyen sonbahar depresyonunda enerjide düşüş, hareketlerinde yavaşlama, kilo kaybı veya artışı, konsantrasyon güçlüğü, değersizlik hissiyatı ve uyku bozuklukları görülebiliyor” dedi
Yazdan kalma güneşli günlerin sayısının azaldığı bu günlerde sonbahar bunalımı çoğu kişinin ortak sorunu haline geldi. Klinik Psikolog Gözde Göktaş, düşük ruh hali ve depresyon, kaygı ve aşırı endişe, sinirlilik hali, uyuşukluk, uykululuk ve halsizlik, günlük aktivitelerde ilgi kaybı gibi belirtilerle ortaya çıkan sonbahar depresyonunun sebeplerinden en önemlisinin güneş ışığının azalması olduğunu söyledi.
Güneş ışığının azalmasının beyinde seratonin hormonunda azalma ve melatonin hormonu düzeyinde ise artışa neden olduğunu belirten Göktaş, “Seratonin hormonu, ruh halini, iştahı ve uyku düzenini etkiler. Uykulu ve depresif hissetme eğilimine neden olan melatonin hormonunda artış görülür. Ayrıca daha az güneş ışığına maruz kalmak daha az D vitamini anlamına da gelir. D vitamini eksikliği de depresyonla ilişkilidir. Dolayısıyla bu havalar bunalımlı ruh haline zemin hazırlar. Sonbahar depresyonundan kaçışın yolu ise rutin hayatta küçük değişiklikler yapmaktan geçer” bilgisini verdi.
YENİ HOBİLER EDİNİN, BİTKİ ÇAYI VE BOL SU İÇİN
Sonbahar depresyonuna karşı tavsiyelerde bulunan Göktaş, yaptığı yazılı açıklamada şunları kaydetti: “Hava kapalı olsa dahi gün içerisinde en az 20 ila 30 dakika dışarıda vakit geçirmek size iyi gelecektir. Çok fazla uyumayın kendinizi erken kaldırmaya alıştırın. Keyif aldığınız şeyleri daha sık yapın ve sosyal hayatınıza motivasyon katacak hobiler edinmeye çalışın. Karbonhidrat ve şekerli yiyeceklerden uzak durun ve beslenme alışkanlıklarınızı düzenleyin. Sporu günlük hayatınızın bir parçası haline getirin. Spor yapmak enerjinizi arttıracağı gibi metabolizmanızı da hızlandırır. Bol su tüketin, kafeinli içecekleri azaltmak günde 2,5 litre su içmek, bitki çayları içmek duygu durumunuzu düzenlemede size yardımcı olur. Sevdiklerinizle, arkadaşlarınızla zaman geçirmek sosyalleşmek kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlayacaktır. Meditasyon yapın. Araştırmalar gösteriyor ki meditasyon yapmak depresyon riskini minimize ediyor. Son olarak sonbahar depresyonunun geçici bir durum olduğunu bilin.”
KADINLARDA DAHA SIK GÖRÜLÜYOR
Mevsimsel depresyonların kış aylarında da görülebileceğine dikkat çeken Göktaş, “Sonbahar, yaz mevsiminden sonra olduğu için sonbahar depresyonuna daha sık rastlanır. Kişi daha önceden depresyon yaşadıysa ya da genetik yatkınlık varsa sonbahar depresyonunu yaşama ihtimali daha da artar. Depresif duygu durumu, kaygı ve endişe genellikle kadınlarda erkeklerden daha sık görülen bir durumdur. Mevsim geçişlerinde her yüz kişiden 30 ila 40 kişiyi etkileyen sonbahar depresyonu tedavi gerektirmeyen düzeyde olabilir. Ancak sonbahar depresyonunun belirtilerinin çoğunu iki haftayı aşkın süredir yaşıyorsanız profesyonel anlamda bir destek almanız gerekebilir” değerlendirmelerini yaptı.
