Anksiyete Nedir?
Psikolojide anksiyete olarak bilinen kaygı, tehlikeli durumlarda vücuda meydan okumaya hazır olması gerektiğini haber veren sinyaldır. Doğal ve gerekli olan kaygı hissedilmeye başlandığında nefes alışverişi ve kalp atışı hızlanarak kaslara daha fazla oksijen gider. Böylece vücut, tehlikeli durumlara karşı kendini hazırlar. Doğal anksiyete olarak adlandırılan bu dürtü sayesinde trafikte yaşanacak herhangi bir tehlikeli durumda direksiyona müdahale etme, sınavda daha iyi bir performans sergileme gidi durumlara yardımcı olmaktadır.
Anksiyete Bozukluğu Nedir?
Anksiyete bozukluğu ise kaygı duygusunun bir tehlike yokken kendini göstermesi, uzun süre devam etmesi ve çok güçlü hissedilmesidir. Bu gibi durumlarda tedavi gerekebilir. Kaygı bozukluğu yaşayan insanların sosyal yaşamında başka kişilerle olan ilişkileri olumsuz etkilenmektedir. İleri derecede anksiyete bozukluğu kişileri fazlasıyla rahatsız edebilmekte ve günlük hayattaki işlevlerini yerine getirmesini zorlaştırmaktadır.
Anksiyetesi olan kişiler çoğu zaman endişeyi yoğun bir şekilde hissettiklerinin farkındadır. Fakat kendilerini kontrol edemez ve sakinleşemez. Durum bu noktaya ulaştığında tedavi süreci başlamalıdır.
Anksiyete Belirtileri Nelerdir?
- Özgüvensiz ve değersiz olduğunu düşünmek
- Başkaları ile konuşmanın zor olduğuna inanmak
- Toplum içinde konuşmaktan ve yemek yemekten çekinmek
- Gergin, kaygılı, sıkıntılı ve tanımlanamayacak şekilde tuhaf hissetmek
- İnsanların sözleri ile zihnini meşgul etmek
- Çevreden kopmak, kaçmak istemek
- Kas ağrısı çekmek
- Hızlı nefes alıp vermek
- Çabuk gerilmek
- Titremeye veya sallanmaya başlamak
- Umutsuz hissetmek
- Devamlı ağlamak istemek
- Konsantre olamamak ve çabuk yorulmak
- Hatırlamakta zorlanmak
- Bardağın hep boş tarafına odaklanmak
Anksiyete Bozuklukları Hangi Durumlarda Ortaya Çıkar?
Aşağıda sıralanmış olan faktörler içinde yer alan kişilerde anksiyete problemi görülme olanağı yüksektir.
- Ayrılma olaylarına aşırı duyarlılık
- Öfkeye ve bağımlılığa yatkınlık
- Çocukluk döneminde fiziksel veya cinsel istismara maruz kalmak
- Stresli yaşam alanları
- Sorunlu bağlanma şekilleri
- Dağılma anksiyetesine yatkınlık
Anksiyete İle Başa Çıkma Yöntemleri
Nefes Egzersizleri: Doğru nefes almak, sakinleşme konusunda son derece etkilidir. Nefes egzersizlerini öğrenerek sakinleşmeyi ve yeniden odaklanmayı gerçekleştirebilirsiniz.
Ayağa Kalkma ve Vücudu Dik Tutma: Korku veya tehlike hissedildiğinde bilinçaltından gelen bir dürtüyle öne eğilerek kalbi ve akciğerleri koruma durumu oluşmaktadır. Ayağa kalkmak ve dik durmak, vücuda her şeyin normal olduğu mesajını vererek sakinleşmeniz için yardımcı olur.
3-3-3 Kuralını Uygulama: Etrafınızdaki üç şeyin adını söyleyin. Duyduğunuz üç sesi söyleyin. Vücudunuzun üç bölümünü, parmaklarınızı, bileklerinizi ve kolunuzu oynatın.
Kaygı Randevusu Oluşturma: Sizi kaygılandıran tüm detayları bir yere not edin. Böylece tüm gün aynı korkuları yaşamak yerine günün belli zamanını bunun için ayırabilirsiniz.
İçinde Bulunduğunuz Ana Konsantre Olma: Gelecek zamanda olacakları düşünmek yerine şimdi bulunduğunuz zamana odaklanın. Kaygılanmanıza neden olacak bir şeyin olmadığını kendinize sık sık hatırlatın.
Kendinizi Meşgul Edin: Anksiyete krizinin geldiğini fark ettiğiniz anda kendinize meşgul olabileceğiniz şeyler bulmaya çalışın. Yürüyüş yapmak, kitap okuma, film/video izlemek kaygılı düşünce kalıplarından uzaklaşmanıza ve kontrolü ele almanıza yardımcı olacaktır.
