Hepimiz biliyoruz ki, sosyal medyanın gelişmesiyle birlikte insanlar sosyal medya üzerinden iletişim kurmakta hatta günlük yaşamlarının uzun bir süresini burada geçirmektedir.
Hacklenmek hakkında bilgi
Eski arkadaşları bulmakla başlayan sosyal medya, daha sonrasında farklı platformlar oluşturmuş ve iş hayatında iş ilişkilerini bile oluşturabilecek konuma gelmiştir. Facebook, Twitter, Youtube, Instagram gibi sosyal medya şirketlerinin sağlamış olduğu fırsatlardan yararlanan sosyal medya kullanıcılarını bekleyen olumsuz durum, sosyal medya hesaplarının alınan güvenlik önlemlerine rağmen hacklenmesi (çalınması) durumudur. Böyle olumsuz bir durum karşısında kişilerin başvurabileceği hukuki yollar mevcuttur. Sosyal medyanın hacklenmesi durumunun diğer bir adı “Bilişim Suçu”dur. Hackleyen ve kişinin bilgilerine yasa dışı yollarla erişen kişinin burada bilişim suçu işlediğini ve ona göre cezalandırıldığını belirtmek gerekir. Sosyal medya kullanımlarında, indirilen uygulamaların kişilerin banka bilgisinden doğum tarihine kadar barındırdığı elektronik veriler başka kişiler tarafından çalınması durumunda ceza hukuku kapsamında bir hukuki yaptırım ortaya çıkar.
Hesapları nasıl çalıyorlar?
Sosyal medya hesabını çalan kişilerin yaptığı birtakım faaliyetler şunlardır:
• Sosyal medya hesabı sahibine sahte bir sayfaya yönlendirip, buradan giriş yapmasını sağlayarak sosyal medya hesabı çalınabilir. Bu durum sık karşılaşılan bir durumdur.
• Kişinin kullandığı hesabın parolası tahmin edilebilir. Bu da bir başka sık karşılaşılan bir durumdur.
• Daha öncesinden beri mevcut olan bu faaliyet virüs bulaştırma, zararlı yazılım yerleştirme gibi fiillerle gerçekleştirilmektedir.
Hacklemek (sosyal medya hesabını çalmak) suç mudur?
Türk Hukukumuzda suçtur. Bu suça ilişkin hükümler 243. maddededüzenlenmiştir. Anılan madde uyarınca, sosyal medyanın hacklenmesi yani çalınması durumunda, suçun şartlarına bakmak gerekir. Facebook hesap veya şifre çalma suçu, sosyal medyada işlenen suçlar arasında değerlendirilmektedir. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 243. maddesinde yer alan bir bilişim sisteminin bir kısmına ya da tamamına hukuka aykırı olarak giren, şifre değişimi yaparak orada kalmaya devam eden herhangi bir kimseye, bir yıla kadar hapis cezası ve adli para cezası uygulanmaktadır. Bu madde hükmü çerçevesinde yapılan fiilin suç sayılabilmesindeki şart hackleyen kişinin bu fiili, hesap sahibinin rızası olmadan yapmadan icra etmesidir. Bununla birlikte söz konusu maddeyi takip eden devamı olan maddelerde önceki fıkrada tanımlanan fiilin bedeli karşılığı yararlanılabilen sistem ve uygulamalar hakkında işlenmesi halinde, hâkim tarafından uygun görülen ceza yarı oranına kadar indirilmektedir. Dolayısıyla Türk Ceza Kanunu’nda da açık bir şekilde ifade edilip vatandaşların bilgisine sunulduğu üzere herhangi birine ait olan Facebook hesabının hukuka aykırı olan yollarla elde edilip hesaba giriş yapıldığında yaptırımla karşılaşılmaktadır.
‘Özel hayatın gizliliğini ihlal’
Sosyal Medya hesabı çalınan kişi, çalındıktan sonra yapılan paylaşımlardan sorumlu olup olmadığı noktasında ise sorumlu olmadığını hatta hesabını çalan kişinin, sosyal medya hesabı çalmanın yanı sıra özel hayatın gizliliğini de ihlal ettiğini belirtmek yerinde olur. Sosyal medya hesabı çalınan kimsenin kendisi aleyhine haberi olmadan video ya da resim paylaşılması veya sahte bir başka hesaptan başkasına ait bilgilerin sızdırılması internet yoluyla özel hayatın gizliliğinin ihlali suçunu oluşturmaktadır. Bu suç Türk Ceza Kanunu’nun 134. Maddesinde düzenlenmiştir. Bu kanun maddesine göre; internet yoluyla, başka kişilere ait görüntü veya seslerin internet ortamında ifşa edilmesi özel hayatın gizliliğinin ihlali suçunun ağırlaştırılmış halini oluşturmakta ve bu suçu işleyen kişiye 2 – 5 yıl hapis cezası uygulanmaktadır.
Hukuki seçenekler
1-Hesabınızın ele geçirildiğini gerekli yerlere bildirin
1. Hesabın ele geçirildiğini bildirin İlk olarak kişinin çalındığından şüphelendiği sosyal medya platformuna iletişim bölümünden ulaşarak, hesabınızın ele geçirildiğini belirtmesi gerekmektedir. Bu husus aslında bir “delil başlangıcı” olarak sayılabilir çünkü kişi platforma iletmiş olduğu şikayetini içerir belgesini daha sonrasında mahkemeye sunabilmektedir. Mahkeme delil başlangıcı olarak bu belgeyi dikkate alır. Bu sebeple savcılığa gitmeden önce hesabın bağlı olduğu platforma şikâyette bulunması gerekmektedir.
2. BTK’ya başvurabilirsiniz
Yapılan şikâyet başvurusu ilgili platform tarafından reddedilirse bu durumda Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) erişimin engellenmesi talebinde bulunabilir. Talebi kabul edilmesi durumunda kişinin 24 saat içerisinde özel hayatın gizliliğinin ihlaline gerekçe olarak bildirdiği URL adreslerini Sulh Ceza Hakimliğine de sunması gerekmektedir. Aksi taktirde gerekçesi sunulmayan talep kendiliğinden olumsuz sonuçlanacaktır.
3. Kamu davası açılabilir
Bu aşamalardan sonuç alınamaması durumunda kişi, en nihayetinde bulunduğu yerin savcılığına başvurarak kamu davası açılması yönünde şikâyet dilekçesini sunabilir. Ancak detaylı bir kovuşturma olacağından şikâyet edecek olan hesap sahibinin davasını bu alanda uzmanlaşmış bir avukatla takip etmesi daha sağlıklıdır.
4. Manevi tazminat davası açabilirsiniz
Kişinin çalınan sosyal medya hesabında kendisinden habersiz bir şekilde verilerinin paylaşılması durumunda özel hayatın gizliliği de ihlal edileceğinden kişilik hakkı zarar görebilir. Kişi bu zararını gidermek için bulunduğu yerdeki mahkemeye giderek manevi tazminat davası açabilir. Açılan bu dava, bir hukuk yargılaması olup, mahkeme delilleri değerlendirerek takdir edeceği miktar üzerinden, hesabı çalan kişinin manevi tazminat ödemesi yönünde karar verecektir.