Pandemi ile değişen yaşamsal pratikler sebebiyle annelerin pek çoğu hem ev işleriyle tam zamanlı ilgilenen, hem de çocukların evden eğitim süreçlerine aktif katılan kişiler haline geldi. Evden çalışmak ve evde kalan çocuğun ihtiyaçlarını planlamak sanıldığı kadar konforlu olmadı. DBE Davranış Bilimleri Enstitüsü’nden Klinik Psikolog Ceren Kurtay Doğan pandemi sürecinde annelerin taşıdığı zihinsel ve fiziksel yükü hafifletmenin önemine dikkat çekti ve pratikte yapılabileceklerle ilgili önerilerini paylaştı.
Pandeminin tüm dünyada en fazla kadınları ve özellikle de anneleri etkilediğine ilişkin birçok bulgu var. Salgın sürecinin ağır yüklerinden biri olan ev ve bakım işlerinin; kadınların omuzuna erkeklere oranla küresel çapta üç kat, Türkiye çapında ise beş kat daha fazla yüklenmiş olduğu saptandı. (Kaynak: UN Women Türkiye, Cinsiyete Duyarlı Covid-19 Yönetimi)
DBE Davranış Bilimleri Enstitüsü’nden Klinik Psikolog Ceren Kurtay Doğan, pandemi sürecinin kadınlar ve özellikle de anneler için zorlu bir süreç olduğuna dikkat çekerek, annelerin hissettikleri tahammülsüzlük hissinin bir suç değil önlem almak yolunda önemli bir geri bildirim olduğunu belirtti. Ceren Kurtay Doğan, “Çocuğunuzla görev ve sorumluluklarınız dışında sohbet edebilir, sürekli çocuğunuzla vakit geçirmek zorunda olmadığınızı hatırlayarak ona kendi planını yapmak ve can sıkıntısını kendi kendine azaltacak yollar bulmak konusunda alan açabilir, sokağa çıkma kısıtlaması olmadığında birlikte doğaya çıkabilirsiniz. Eşinizden destek istemek de çocuğunuzla ilişkinizde çıkmaza girdiğiniz zamanlarda olduğu kadar işler yolundayken de devreye sokmayı deneyebileceğiniz bir kaynaktır. Bu konuda eşinizi veya size destek olabilecek kişileri eleştirmeden, şefkatle ve yüreklendirerek sisteme davet etmeye çalışabilirsiniz. Örneğin ‘Bu işler hep benim üzerimde bir gün de sen idare et, bıktım artık!’ demek yerine ‘Bugün ben çok yorgunum, günün kalanı için çocukları sen organize edebilir misin? Bunu çok iyi yapacağından eminim’ demek gibi” cümleleriyle önerilerini sıraladı.
Anne önce kendine bakmalı
Ceren Kurtay Doğan, bir annenin bakım veren rolünün ailenin tamamı için çok önemli olduğunu belirterek, kendine bakım vermeyen bir anne için bu rolün giderek zorlaşacağına dikkat çekti. Yapması gerekeni robotik bir şekilde yapan mutsuz bir annenin çocuklarına verdiği bakımda da duygusal teması koruyamayabileceğini ifade eden Doğan “Bu da ilişkiye mutlaka yansır. Saçlarınızı şefkatle tarayarak, uzun bir duş alarak, birkaç günlük yalnız bir seyahate çıkarak, kendinize güzel bir yemek ısmarlayarak kendinize bakım verebilirsiniz. Sizin için en doğru yöntemi yine siz bilebilirsiniz. Üstelik bu bir şekilde olmak zorunda da değil, hatta kendinize bakım verirken ne kadar çok yol deneyebilirseniz, o kadar iyi!” ifadelerini kullandı.
Süper kahramanlık varoluşa aykırı
Ceren Kurtay Doğan “İşler karışabilir, aksayabilir, bazen durabilir. Bu pandemi koşullarında da normal zamanda da gayet insani bir durumdur. Bazen yoruluruz, hiçbir şey yapmamak, durmak ve mola vermek isteriz. Bu insani durumları ve ihtiyaçları şefkatle kabul etmezsek bir gün gerçekten pes edebiliriz. Pes etmemek için mola vermek şarttır. Annelik çok uzun bir maraton, bu nedenle enerjiyi daha ilk metrelerde tüketmek makul bir plan olmaz. Sadece insan, kadın ve annesiniz, zaten bu roller süper bir varoluştur, süper kahraman olmaya çalışmak bu varoluşa aykırıdır” ifadelerini kullandı.
