Araştırmalara göre, iş yerinde yaşanan sorunlar nedeniyle depresyona giren insanların sayısı her geçen gün artıyor.
İş yerindeyken üzüntü, kaygı, motivasyon eksikliği, odaklanma zorluğu, can sıkıntısı gibi belirtiler gösteriyorsanız iş depresyonu yaşıyor olabilirsiniz. Tam zamanlı çalışanların hafta içi günde ortalama 9 saat hafta sonları ise 6 saat çalıştığı düşünüldüğünde insanların iş yerindeyken depresif hissetmesi hiç şaşırtıcı değil. Stresli bir çalışma ortamı Türkiye’de ve dünyada her geçen gün daha fazla ruhsal sağlık sorunlarına yol açıyor. Uzun mesai saatleri, çalışanların iş yükünün artması, iş tanımının net olmaması, düşük ücretler gibi nedenler çalışanlar için depresyon riski oluşturuyor. Günümüzde çoğu işveren, çalışanların sağlığına önem vermek yerine onların işlerine yabancılaşmasına yol açacak politikalar izliyor. Peki iş depresyonu nedir, çalışanlar iş yerinde ruh sağlıklarını korumak için neler yapabilir?
İş depresyonu nedir?
Depresyon, sürekli üzüntü ve ilgi kaybına neden olan yaygın bir duygu durum bozukluğudur. Depresyondan herkes etkilenebilir. Ancak iş yerindeki stres düzeyinin yükselmesi bireylerin depresyona girme riskini artırabiliyor. Dünya Sağlık Örgütü, kötü bir çalışma ortamının şunlara yol açabileceğini belirtiyor: Zihinsel ve fizyolojik endişeler, üretkenliğin düşmesi, madde kullanımının artması, iş gücü kaybı.
Depresyon hayatın her alanında varlığını gösterebilen oldukça güçlü bir psikolojik rahatsızlık. Ancak iş yerindeki olumsuz çalışma koşulları depresyon semptomlarını çok daha fazla artırabiliyor. Günümüzde çalışan her 10 kişiden biri depresyon sebebiyle işten ayrılıyor. Uzmanlar depresyon sinyallerini önceden fark etmenin ve problem büyümeden önlem anlamının önem taşıdığını belirtiyor. Peki iş depresyonunda olduğunuzu nasıl anlarsınız?
İş depresyonunun belirtileri nelerdir?
İş depresyonu genel depresyon belirtilerinin tamamını kapsar. Bununla birlikte bazı semptomlar iş yerinde daha sık ortaya çıkabilir ve belirtilerin şiddeti artabilir. Uzmanlar, iş depresyonunun en yaygın belirtilerini şöyle açıklıyor:
- Kaygı seviyesinin artması
- İşle ilgili genel can sıkıntısı
- Motivasyon eksikliği
- İş yaparken isteksizlik
- Uzun süreli üzüntü
- Umutsuzluk, çaresizlik, değersizlik
- İştahta azalma ya da artma
- Baş ağrısı şikayetlerinin artması
- İşe devam etmek istememek
- İşten erken çıkmak
- Sinirlilik
- Normal çalışma saatleri içinde başka şeylerle ilgilenmek
- Uyumakta zorluk
Bu belirtileri uzun zamandır yaşıyorsanız, iş depresyonundan muzdarip olduğunuzu iş arkadaşlarınızın fark etmesi pek mümkün değildir. Ancak fark etme olasılıkları daha yüksek olan başka belirtiler de bulunmaktadır:
- Diğer insanlarla sohbet etmemek
- Dış görünüşte özensizlik
- Son teslim tarihlerinin sürekli kaçırılması
- Performansın önemli ölçüde düşmesi
- Sabahları sürekli işe geç kalmak
- Aniden ağlama nöbetleri
İş yerinde neden depresyon belirtileri gösterirsiniz?
İş yerinde depresyon belirtileriniz artış gösteriyorsa bu durumun birçok nedeni olabilir. Uzmanlar iş depresyonu yaşayan kişilerin benzer sorunlarla mücadele ettiğini belirtiyor. O sorunlardan bazıları şunları içeriyor:
- İş yerindeki sorunlar üzerinde kontrolünüz yokmuş gibi hissetmek
- İşinizin tehlikede olduğunu düşünmek
- Toksik bir çalışma arkadaşına sahip olmak
- Fazla mesai saatlerinin olması
- Düşük maaş
- İş yerinde ayrımcılık ya da taciz yaşamak
- İş yerinin eve çok uzak olması
- Öz değerlerinizle uyuşmayan bir ortamda çalışmak
- Kariyerinizi ilerletmeyen işler yapmak
- İş yeri zorbalığı
- İş yeri dedikodusu
- Yönetici davranışları
- İş yerinde sınırlı sosyal destek
Uzaktan çalışmak depresyona girme riskinizi artırır mı?
Uzaktan çalışmak çok konforlu görünse de olumsuz bazı sonuçları olabilir. Çünkü uzaktan çalışma sistemi, özel ve profesyonel yaşam arasındaki sınırı kolayca ortadan kaldırıyor. Bu durum ise günlük rutinlerde büyük karışıklıklara neden oluyor. Öte yandan sosyallikten uzak bir şekilde çalışan insanlar daha fazla yalnızlık hissedebiliyor. Bununla birlikte çalışanların evdeyken zamanı takip etmesi oldukça zorlaşıyor. Birçok insan evde çalışırken daha fazla mesai yaptığının farkında dahi olmuyor. Bütün bu faktörler birleşince bireylerin depresyon belirtisi gösterme riskinde artış yaşanabiliyor.
Çalışırken depresyon belirtileri gösterirseniz ne yapmalısınız?
Evde ya da ofiste, nerede çalışırsanız çalışın depresyon belirtisi gösterdiğinizde yapabileceğiniz bazı şeyler bulunmaktadır. Uzmanların bu konudaki tavsiyeleri şu şekilde:
- Masadan ya da ofisten 10 dakika kadar uzaklaşın
- Öğle yemeği molasında mutlaka dışarıda olun
- Mola sırasında küçük bir yürüyüş yapın
- Komik bir video izleyin
- Bunalmış hissettiğinizde nefes egzersizleri yapın
- Sevdiğiniz birini arayın
İş depresyonu nasıl tedavi edilir?
İş yerinde depresyon belirtileriniz artış gösteriyorsa yardım almak için zaman kaybetmeyin. Mevcut sorunlarınızı yöneticinizle ya da insan kaynakları departmanıyla paylaşın. Onlar tarafından desteklendiğinizi hissetmek, depresyonu tedavi etmenin ilk ve en önemli adımıdır. Aynı zamanda şirketinizin “çalışan yardım programı” olup olmadığını öğrenin. Bu programlar, özel ya da profesyonel hayatında endişeli hisseden çalışanlara ruh sağlığıyla ilgili hizmetler sunar. Eğer şirketinizin böyle bir programı varsa yardım istemekten çekinmeyin. İş dışındaki depresyon tedavisinde genellikle psikoterapi ve yaşam tarzı değişikliği öneriliyor. Bu konuda daha detaylı bilgi almak isterseniz en yakın zamanda bir uzmana danışabilirsiniz.